Blockchain Nedir ?
Blockchain, sistemi değiştirmeyi ve hacklemeyi zorlaştıran veya imkansız hale getiren bir bilgi depolama sistemidir. Bir blok zinciri, esasen, blok zincirindeki tüm bilgisayar sistemleri ağı boyunca çoğaltılan ve dağıtılan dijital bir işlem defteridir. Zincirdeki her blok bir dizi işlem içerir ve her yeni işlemle birlikte her katılımcının defterine o işlemin bir kaydını ekleyebiliriz. Blockchain teknolojisi şeffaftır ve tüm bloklar herkes tarafından görüntüleyebiliriz. Birden fazla katılımcı tarafından yönetilen merkezi olmayan veritabanı, Dağıtılmış Defter Teknolojisi (DLT) olarak da bilinir.
Blok Zincirini Geleneksel Sistemlerden Farklı Kılan Özellikler Nelerdir?
Blockchain, merkezi bir kontrol sistemine sahip değildir. Geleneksel veri tabanları, yönetici tarafından kontrol edilen merkezi kontrol sistemidir. Blok zincirindeki kayıtların bir geçmişi vardır. Geleneksel veritabanlarının ise kayıt geçmişi yoktur ve blok zincirindeki bilgileri gizlemek çok fazla kriptografi gerektirir. Üstelik bilgiler gizli değildir. Sistemdeki herkes tarafından görülebilir. Blok zincirinin iki işlemi vardır. Mesela bunlar: Okuma (sorgulama ve blok zincirinden veri alma) ve yazma (blok zincirine daha fazla veri ekler). Geleneksel veritabanlarının dört işlemi vardır. Bunlar: Oluştur, oku, güncelle ve sil (CRUD) olarak karşımıza çıkmaktadır.
Blockchain Kullanmanın Avantajları Nelerdir?
Merkezi olmayan bir veritabanı olması verilere erişim ve verilerin bozulma riski ortadan kalkar. Blok zincirinde blokların değiştirilmesi mümkün değildir. Böylece ürünün orijinalliğini anlayabiliriz ve eski kayıtlara ulaşarak ve kayıtların takibini yaparak hırsızlığın önüne geçebiliriz. Blockchain verileri dağıtıldığı için teknik arızalara ve bilgisayar korsanlığına karşı oldukça dirençlidir. Blockchain sistemi, tek bir kuruluşa güvenme riskini ortadan kaldırır ve aracıları ortadan kaldırarak ek yükü azaltır. “Kayıt tutma, katılımcılar arasında paylaşılan tek bir dijital defter kullanılarak yapıldığından, birden fazla defteri uzlaştırmanız gerekmez ve daha az dağınıklık ile sonuçlanır. Ayrıca herkes aynı bilgiye ulaştığında çok sayıda aracıya ihtiyaç duymadan birbirine güvenmeyi daha kolay hale getirirler. Böylece takas ve yerleşimi çok daha hızlı gerçekleşebiliriz” (1). Bu açıklamaların sonucunda “ŞEFFAFLIK” en önemli avantajlardan biri olarak göze çarpmaktadır.
Blok Zincirinin Dezavantajları Nelerdir?
Veri değişmezliği her zaman blok zincirinin en büyük dezavantajlarından biri olmuştur. Veriler blok zincirine yüklendikten sonra değiştirilmesi çok zordur. Bu bir avantaj gibi görünse de bazen dezavantaj olabilir. Böyle bir durum yaşandığında zincirlerle bağlantılı blockchain teknolojisini hard fork işlemine tabi tutmak gerekir. (Hard fork işlemi, önceki sürümlerle uyumlu olmayan bir güncelleme işlemidir.)
İkincisi, özel anahtarlar; Her blok zinciri hesabında iki anahtar vardır. Birini paylaşılabiliriz (genel anahtar), diğerini paylaşamayız (özel anahtar). Her şeyden önce özel anahtarını kaybeden bir kullanıcı, parasını çekemez ve bir daha asla hesabına giriş yapamaz.
Sonuç
Sonuç olarak blockchain teknolojisinin dezavantajları yukarıda sayılanlardan daha da fazla bulunmaktadır. Ama bu teknolojinin geleceği yadsınamaz. Özelikle tüm dünyada yetkililer tarafından altı doldurulabilir adımlar atmalıyız ve dezavantajlarına çözümler üretmeliyiz. Sonucunda geleceğimiz açısından son derece mühimdir. Bu gelişime açık olmayan toplumlar tıpkı eski zamanlarda olduğu gibi yarışta geride kalarak kaderine razı olacaktır.
Kaynak
*(1) : This passage is taken from the article by author Matthew Hooper’s to IBM on 22 FEBRUARY 2018
https://www.blockchain-council.org/