Peter Drucker, yönetim disiplinini kuran ve bu disiplinin üzerine kendi adını kazıyan bir yönetim zekasıdır. Ayrıca “Modern Yönetim Teorisinin Babası” olarak da tanımlandığını söyleyebiliriz. 1940’larda “Organizasyonlarda sorumluluğun dağıtılması (delegasyon)” fikrini ilk ortaya attı. Hatta bugün her kuruluş ve şirkette hepimizin kullandığı vizyon, misyon, kurumsal sosyal sorumluluk gibi birçok yönetim kavramını ilk kez ifade eden dünyaca ünlü bir yönetim danışmanıdır.
Dünya çapında en az 30 dile çevrilen 39 kitabı bulunmaktadır. Makaleleri ve kendisi hakkında yazılan birçok kitapla şirketlere ilham veren ve yol gösteren bir insandır. Makalelerinden “Ekonomik İnsanın Sonu” ( The end of economic man) ve “Sanayi İnsanın Geleceği” ( The future of industrial man) onu dünya çapında tanıtan en ünlü eserlerinden birkaçıdır.
Drucker, “Yöneticilik işleri doğru yapmak; liderlik ise doğru işleri yapmaktır” sözünde liderlik ve yöneticilik arasındaki farkı ta o zamanlarda vurgulamış. Liderlik üzerine “Hiçbir zaman ‘ben’ diye düşünme ve söyleme. ‘Biz’ diye düşün ve konuş. Etkin liderleɾ sadece organizasyonun güvenine sahip oldukları iςin otoriteye sahip olduklarını bilirler. Organizasyonun ihtiyaç ve imkânlarının kendi ihtiyaçlarından önce geldiğini anlarlar.” gibi hepimizin not alması gereken öğretileri olmuştur.
Şimdi Peter Drucker tarafından belirlenen iş yönetimini kökten değiştiren teorilerine giriş yapalım.
Peter Drucker’ın Modern Yönetim Konseptleri
Decentralisation ( Ademi Merkeziyetçilik)
Drucker, işyerlerinde yönetimi merkezden dağıtmaya veya demokratikleştirmeye odaklandı. Başka bir deyişle tüm çalışanların kendilerini değerli ve yetkili hissetmelerini istedi. Çalışanlara ilham veren işleri yapmaya, ön saflardaki çalışanları sorumluluk ve hesap verebilirlikle ödüllendirmeye ve ortak kurumsal hedefe ulaşmak için amirleri ve astları birleştirmeye inanıyordu.
Peter Drucker, 1946 tarihli çığır açan kitabı “Concept of the Corporation”da, ademi merkeziyetçiliğin iyi bir şey olduğunu vurguladı. Çünkü daha küçük ekiplerde insanların kendilerini şirket için daha fazla katkı sunabilir hissettiklerini savunuyordu. Bunu başarmaya yönelik önerisi, işletmeleri tek bir merkeze sahip olmaktan ziyade, bağımsız daha küçük ekiplere bölmekti.
Knowledge Worker (Bilgi İşçisi)
Drucker, “21. yüzyıl kurumunlarında en değerli varlığın, ister iş ister iş dışı olsun, bilgi işçileri ve onların üretkenliği olacağını” öne sürdü. Bilgi işçileri, mimarlar, mühendisler, avukatlar ve problem çözme veya yaratıcı düşünme yeteneğine sahip olanlardır. Değeri uzmanlıklarında bulunan işçilerdir. 20. yüzyılda kuruluşlar el işçiliğinin üretkenliğine odaklanıyorlardı. Ancak Drucker, gelecekte bilgi çalışmasının, bilginin ele alınması ve kullanılması üzerine odaklanarak bilginin gelecekte hayati önem taşır hale geleceğini tahmin ediyordu.
Workforce Development ( İş Gücü Geliştirme)
Drucker, yöneticilerin hem kendilerini hem de ekip üyelerini iyileştirmesi ve geliştirmesi gerektiğini kuvvetle hissetti. Ayrıca şirket bir insan topluluğu olarak görülmeli ve çalışanların borç değil, varlık olarak görülmesi gerektiği gibi iç görüler geliştirmiştir.
Organizational Culture (Organizasyon Kültürü)
İster olumlu ister olumsuz, ister yardımcı ister zararlı olsun, şirketlerin her zaman kültürleri olmuştur. Ancak Drucker, yöneticilerin onları şekillendirebileceğini ve şekillendirmesi gerektiğini ilk önerenler arasındaydı. “Yönetim: Görevler, Sorumluluklar, Uygulamalar” adlı kitabında “Bir organizasyonun ruhu tepeden yaratılır” dedi. “Bir kuruluşun ruhu harikaysa, bunun nedeni üst düzey çalışanlarının ruhunun harika olmasıdır. Eğer çürüyorsa, bunun nedeni en üst düzey çürümeler yüzündendir. Üst yönetim, karakteri astları için bir model olması mümkün olmayan kimseyi üst düzey pozisyona atamamalıdır.” demiştir.
Customer Experience (Müşteri Deneyimi)
Drucker, işletmelerin tek bir gerçek hedefi olduğu konusunda ısrar etti: Müşteri yaratmak. Bu yöndeki iş operasyonlarını ve fırsatlarını inceleyerek, müşterinin -işin değil- neyin önemli olduğuna karar verdiğini söyledi. Bu konsept ile Apple, Zappos gibi müşteri odaklı şirketler için bir temel oluşturdu.
Müşteri Deneyimi (CX) Nedir? Markalara Nasıl Fayda Sağlar? yazımızı okuyarak bu konuda daha fazla bilgi edinebilirsiniz.
Özetle bugün bile Peter Drucker’ın mirası olan yönetim teorileri iş dünyasına şekil vermeye devam etmektedir. Hatta batı dünyasındaki hemen hemen her işte hala standart uygulama olarak kabul edilmeleri, onun ileri görüşlü fikirlerinin bir kanıtıdır.
Peter Drucker tarafından yazılan ve herkesin okuması gereken kitaplarından birkaçı şöyle ;